ὁ ἀφανισμὸς τοῦ Θεοῦ

Σπυριδούλα Φιωτάκη

Ὅσοι ζοῦν τὴν ἀκραιότητα τοῦ κάθε ἐνθαδικοῦ σημείου καὶ συνεπῶς τὴν ἐγγύτητα τοῦ Θεοῦ, δὲν ρωτοῦν ἂν ὁ Θεὸς «ὑπάρχη» ἢ «δὲν ὑπάρχη»· δὲν ἰσχύουν οἱ κατηγορίες τῆς ὑπαρξης. Δὲν ρωτοῦν ἂν εἶναι κοντὰ ἢ μακρυά· δὲν ἰσχύουν οἱ κατηγορίες τοῦ χώρου οὔτε τοῦ χρόνου. Οὔτε ρωτοῦν ἂν ὁ Θεὸς εἶναι δυνατὸς ἢ ἀδύνατος, δίκαιος ἢ ἄδικος. Ἐφ’ ὅσον ὅμως μιλοῦν, χρησιμοποιοῦν τὶς λέξεις τὶς θεμελιωμένες ἀναγκαίως στὶς κατηγορίες τῆς ἐνθαδικότητας. Τὶς χρησιμοποιοῦν ὅμως ὡς σύμβολα, ὡς ἀφετηρίες ἀναχωρήσεως. Ἐνῶ γνωρίζουν πὼς προτιμότερη εἶναι ἡ σιωπή. Ἀκριβῶς γιὰ νὰ μὴν θανατώσουν τὸν Θεό. Διότι τὸ αἰώνιο πεθαίνει μέσα στὸ ἔγχρονο.

Στὰ ὅρια τῆς ὑπάρξεως συναντᾶται ὁ Θεός. Ἕνα ὅριο εἶναι ὁ θάνατος. Ὄχι ἁπλῶς τὸ βιολογικὸ ὅριο, ἀλλὰ τὸ ὑπαρξιακό. Σὲ σπάνιες καὶ προνομιακὲς στιγμὲς βιώνεται ὣς τὴν ἔσχατη ἀκρώρειά του, ὅταν διανοίγεται δυσοίωνος ὁ τελεσίδικος καταποντισμὸς τοῦ Ὄντος. Ὁπότε ἐγείρεται τὸ αἴτημα τῆς ἀναστάσεως. Τὸ ὁποῖο δὲν ἱκανοποιεῖται ἔξω ἀπὸ τὸν Θεό. Μὲ τὴν ἱστορικὴ σύμπτυξη τῆς συνείδησης τοῦ ἀνθρώπου ἐντεῦθεν τοῦ ὁρίου τοῦ θανάτου, ἐξαφανίζεται ἀπὸ τὸν ὁρίζοντα τῆς συνείδησης καὶ ὁ Θεὸς τῆς ἀναστάσεως. […]

Τὸ ὀντολογικὸ μηδὲν πολιορκεῖ τὴν ὕπαρξη ἀπὸ πολλὲς προσβάσεις.Ἡ ὕπαρξη ὁλοένα κινδυνεύει νὰ ἐκπορθηθῆ ἀπὸ τὸ μηδὲν καὶ νὰ ἀφανιστῆ μέσα στὸν ὠκεανὸ τοῦ τίποτε. Ὁ ἄνθρωπος ἀγωνιᾶ μπροστὰ στὴν περίπτυξη τῆς ὑπάρξεώς του ἀπὸ τοὺς πλοκάμους τοῦ μηδενὸς καὶ ἐκζητᾶ τὴν σωτηρία του ἀπὸ τὸν Θεό. Διότι τὸ μηδὲν ἀκυρώνεται μόνον ἀπὸ τὴν πλησμονὴ τοῦ Ὄντος, τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴν ἱστορικὴ σύμπτυξη ὅμως τῆς συνείδησης τοῦ ἀνθρώπου ἀφανίζονται τὰ ὅρια ποὺ ψαύουν τὶς παρυφὲς τοῦ μηδενὸς καὶ μαζύ τους ἀφανίζεται καὶ ὁ Θεός. Διότι ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δὲν ἀποζητάει τὴν αὐθεντικὴ ὕπαρξη, ὥστε νὰ τρομάξη ἀπὸ τὸ κενὸ τῆς ἀναυθεντικῆς βιότευσης.

Συνεπῶς, ὁ ἀφανισμὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἄλλη ὄψη τοῦ ἀφανισμοῦ τῆς συνειδητοποιήσεως τῶν ὁρίων τῆς ὑπάρξεως. Πρόκειται γιὰ ἀπώλεια ὑποστασιακοῦ ἐδάφους καὶ γιὰ σύμπτυξη τῆς συνειδήσεως πρὸς τοὺς κοινοὺς χώρους τῆς καθημέριας διαπόρευσης. Πρόκειται γιὰ ἕνα πρωτοφανὲς στὴν ἱστορία φτώχεμα τῆς συνειδήσεως, μὲ τὸν περιορισμὸ τῶν διαστάσεών της καὶ τὴν ἀπίσχνανση τῶν πνευματικῶν ροπῶν της.

Χρήστου Μαλεβίτση, Ἡ ἐσωτερικὴ διάσταση - Ἡ τραγωδία τῆς ἱστορίας, ἐκδ. Ἁρμός, Ἀθήνα 2010