«Δὲν ξέρουμε σχεδὸν τίποτα γιὰ τὴ μεγάλη κι ἁγιοπρεπῆ αὐτὴ προσωπικότητα... Εἶναι ὅμως βέβαιο ὅτι ἦταν ὁ δάσκαλος τῶν φτωχῶν, ὁ φίλος καὶ παρηγορητὴς τῶν ἐξαθλιωμένων, τῶν ἀγράμματων, τῶν δούλων καὶ τῶν γυναικῶν, κι ὅτι οἱ τελευταῖες τὸν ἀγάπησαν πολύ... Τὸν σταύρωσαν, φυσικά, οἱ ἐκπρόσωποι τῆς ἐπίσημης ἠθικῆς καὶ τῆς δημόσιας τάξης τῆς ἐποχῆς ἐκείνης...
Οἱ μαθητές του κι οἱ μαθητὲς τῶν μαθητῶν του, κατόρθωσαν
νὰ ἐξαπλωθοῦν παντού... Παντοὺ ὅπου πήγαιναν τοὺς ὑποδέχονταν μὲ ἀνοιχτὲς ἀγκάλες
οἱ δοῦλοι κι οἱ γυναίκες, οἱ δύο πιὸ καταπιεσμένες, πιὸ ταλαίπωρες καί, ὅπως εἶναι
φυσικό, πιὸ ἀγράμματες τάξεις τοῦ ἀρχαίου κόσμου. Γιατὶ ἀκόμα καὶ τὸ ὅτι
μπόρεσαν νὰ προσηλυτίσουν λίγους ὀπαδοὺς μέσα στὸν προνομιοῦχο καὶ μορφωμένο
κόσμο, τὸ χρωστοῦσαν κατὰ ἕνα μεγάλο μέρος, στὴν ἐπιρροὴ τῶν γυναικῶν.
Ἡ πιὸ ἐκτεταμένη προπαγάνδα τοὺς εἶχε σχεδὸν ἀποκλειστικὰ
σὰν στόχο τὸ λαό, τὸ δυστυχισμένο κι ἀποκτηνωμένο ἀπ' τὴ σκλαβιά. Αὐτὸ ἦταν τὸ
πρῶτο ξύπνημα, ἡ πρώτη πνευματικὴ ἐξέγερση τοῦ προλεταριάτου».
«Θεός και Κράτος» (1882), μτφρ. Ν. Αλεξίου - Α. Γκίκα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου