πλοῦτος-προϊὸν ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας

Jean-Michel Basquiat

[…] δὲν βλέπεις τοὺς ἐπιτυχημένους οἰκονομικά, αὐτοὺς ποὺ μὲ λίγους κόπους ἀπέκτησαν πολλὰ ἀγαθά; Χρήματα καὶ σπίτια καὶ στρέμματα γῆς τόσα καὶ τόσα καὶ κοπάδια ἀπὸ δούλους καὶ ἀσήμι καὶ χρυσάφι σὲ μεγάλες ποσότητες; Αὐτὰ ὀνομάζεις ἀγαθὰ καὶ δὲν σκεπάζεις τὸ πρόσωπό σου ἀπὸ ντροπὴ καὶ δὲν ζητᾶς νὰ χωθεῖς βαθιὰ μέσα στὴ γῆ, πού, ἐνῶ σὰν ἄνθρωπος ἔχεις ὁρισθεῖ νὰ φιλοσοφεῖς γιὰ τὸν οὐρανό, χάσκεις μὲ ἀνοιχτὸ τὸ στόμα γιὰ πράγματα τῆς γῆς καὶ ἀποκαλεῖς ἀγαθὰ αὐτὰ ποὺ εἶναι ἀνάξια λόγου; Ἂν αὐτὰ εἶναι ἀγαθά, τότε θὰ πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ ἀποκαλοῦμε ἀγαθοὺς καὶ τοὺς κατόχους αὐτῶν· γιατὶ αὐτὸς ποὺ ἔχει κάτι ἀγαθό, πῶς μπορεῖ νὰ μὴν εἶναι ἀγαθός; Τὶ λοιπόν, πές μου. Ὅταν οἱ κάτοχοί τους πλεονεκτοῦν, ἁρπάζουν, θὰ τοὺς ὀνομάσουμε ἀγαθούς; Ἂν λοιπὸν εἶναι ἀγαθὸ ὁ πλοῦτος, ἐνῶ συγκεντρώνεται ἀπὸ πλεονεξία, ὅσο αὐξάνεται, τόσο περισσότερο ἀγαθὸς κάνει νὰ νομίζεται αὐτὸς ποὺ τὸν κατέχει. Ἂν λοιπὸν ὁ πλοῦτος εἶναι ἀγαθὸ πρᾶγμα, ἐνῶ ἀὐξάνεται ἀπὸ τὴν πλεονεξία, ὅσο πλεονεκτεῖ ὁ κάτοχός του, τόσο πιὸ ἀγαθὸς εἶναι. Εἶδες τὸν παραλογισμό; Ἀλλά, κάποιος θὰ πεῖ, ἂν δὲν πλεονεκτεῖ; Καὶ πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ συμβεῖ κάτι τέτοιο; Διότι τὸ πάθος τοῦ πλούτου εἶναι ὀλέθριο καὶ δὲν εἶναι δυνατὸ μὲ κανένα τρόπο νὰ πλουτήσει κάποιος χωρὶς νὰ ἀδικήσει. Αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς τὸ ἐπιβεβαίωσε λέγοντας «ποιήσατε ὑμῖν φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας». Τὶ λοιπόν, θὰ πεῖ κάποιος, ἀδίκησε αὐτὸς ποὺ κληρονόμησε τὸν πατέρα του; Ναί, γιατὶ κληρονόμησε τὰ προϊόντα τῆς ἀδικίας. Γιατὶ βέβαια δὲν ἦταν πλούσιος ὁ πρόγονός του ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδάμ, ἀλλὰ εἶναι φυσικὸ νὰ ποῦμε ὅτι πολλοὶ ἄλλοι ὑπῆρξαν πρὶν ἀπὸ αὐτὸν καὶ κατόπιν ἀνάμεσα στοὺς πολλοὺς βρέθηκε κάποιος ποὺ παρέλαβε καὶ καρπώθηκε ἄδικα τὰ ἀγαθὰ τῶν ἄλλων.

Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ὁμιλία ΙΒ´ στὴν Πρὸς Τιμόθεον ἐπιστολή, PG 62, 562