ἡ εὐθύνη ἔναντι τῆς ἐλευθερίας

Χαράλαμπος Θεμιστοκλέους

[…] Ἡ χριστιανικὴ ἐλευθερία προσφέρεται σὲ ὅλον τὸν κόσμο, ἀλλὰ δὲ γίνεται πάντοτε δεκτὴ ἀπὸ τὸν κόσμο οὔτε ὁλοκληρώνεται μέσα σ’ αὐτόν. Ἀκόμα ἡ χριστιανικὴ ἐλευθερία κηρύσσεται ἀπὸ τοὺς Χριστιανούς, ἀλλὰ δὲ βιώνεται οὔτε κατανοεῖται πάντοτε σωστὰ ἀπὸ τοὺς ἴδιους. Συχνὰ μάλιστα παρουσιάζεται ὡς στιγνὴ δουλεία. Καὶ δὲν ὑπάρχει στιγνότερη δουλεία ἀπὸ ἐκείνη ποὺ ἐπιβάλλεται ἐν ὀνόματι τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ, ὅταν παρουσιάζεται ὡς ἐξουσία ποὺ προσδιορίζει δυναστικῶς τὸν κόσμο. Ὁ Θεὸς ὅμως δὲν ἐπιβάλλει καμιὰ μορφὴ δουλείας. Κανεὶς δὲ δικαιοῦται νὰ ἐπιβάλλει στὸν ἄνθρωπο τὴ θέλησή του ἢ νὰ τὸν ἐξαναγκάσει σὲ ὁποιαδήποτε ἐπιλογή, ἀφοῦ οὔτε ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει αὐτὸ στὸν ἑαυτό του.

Ἡ εὐαισθησία ποὺ ὑπάρχει σήμερα στὸν κόσμο γιὰ τὴν ἐλευθερία ἔχει τὶς ρίζες της στὴ χριστιανικὴ διδασκαλία. Τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ ὄξυνε στὸν κόσμο τὸ αἰσθητήριο τῆς ἐλευθερίας. Δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἐννοήσουμε τὰ ἀπελευθερωτικὰ κινήματα ποὺ παρουσιάστηκαν στὴν ἱστορία μετὰ τὴν ἐμφάνιση τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ κήρυγμα τῆς χριστιανικῆς ἐλευθερίας. Ὅταν ὅμως ἡ ἐμπειρικὴ κατάσταση τῆς ζωῆς τῶν Χριστιανῶν διαψεύδει τὸ κήρυγμα τῆς ἐλευθερίας, τότε αὐτὸ μεταβάλλεται σὲ παράγοντα ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀνατροπή της. Ἔτσι τὸ κήρυγμα τῆς χριστιανικῆς ἐλευθερίας δὲν προσφέρει μόνο λύσεις σὲ κοινωνικὰ προβλήματα, ἀλλὰ καὶ ἐπισημαίνει κοινωνικὰ προβλήματα. Ἡ ἐπισήμανση αὐτὴ γίνεται μὲ τὴν καλλιέργεια τοῦ πνεύματος τῆς ἐλευθερίας καὶ τὴν ἀπογύμνωση τῶν ἀνελεύθερων καταστάσεων ποὺ ὑπάρχουν στὴν κοινωνία. Καὶ ἡ λύση στὶς περιπτώσεις αὐτὲς μπορεῖ νὰ πραγματοποιεῖται μὲ τὴν ἀντίστοιχη ἱκανοποίηση τῶν αἰτημάτων γιὰ ἐλευθερία. Ἐπειδὴ ὅμως τὰ αἰτήματα αὐτὰ δημιουργοῦνται ἀπὸ χριστιανικὰ ἐρεθίσματα, ἡ ἱκανοποίησή τους δὲν εἶναι δυνατὴ χωρὶς τὴν ἐλευθερία ποὺ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία.     

Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανικὴ Ἠθική, ἐκδ. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 2000