 |
| Μαρία Κομπατσιάρη, Ἀπόσπαση (ἀπὸ τὴν ἑνότητα ἰχνηλατώντας τὸ ἄλεκτον) |
[…] Ὁ Θεὸς εἶναι
παρὼν καὶ ὁ Θεὸς ἐνεργεῖ μόνο στὴν ἐλευθερία. Δὲν εἶναι παρὼν καὶ δὲν ἐνεργεῖ
στὴν ἀναγκαιότητα. Ὁ Θεὸς βρίσκεται στὴν Ἀλήθεια, στὴν Ἀγαθότητα, στὴν Ὡραιότητα
καὶ στὴν Ἀγάπη, ὄχι ὅμως στὴν τάξη τοῦ κόσμου. Ὁ Θεὸς φανερώνεται στὸν κόσμο ὡς
ἀλήθεια καὶ ὡς δικαιοσύνη, ἀλλὰ δὲν κυριαρχεῖ ἐπάνω στὸν κόσμο μὲ τὴ δύναμή
του. Ὁ Θεὸς εἶναι Πνεῦμα καὶ μπορεῖ νὰ λειτουργεῖ μόνο ἐν Πνεύματι καὶ διὰ τοῦ
Πνεύματος. Οἱ ἰδέες μας γιὰ τὴν δύναμη, γιὰ τὴν ἐξουσία καὶ γιὰ τὴν αἰτιότητα εἶναι
παντελῶς ἀνεφάρμοστες στὸν Θεό. Τὸ μυστήριο τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο
καὶ στὸν ἄνθρωπο συνήθως ἐκφράζεται μὲ τὴ θεωρία τῆς Χάριτος, καὶ ἡ Χάρις καθόλου
δὲν μοιάζει μ’ αὐτὸ ποὺ ἐμεῖς νοοῦμε ὡς ἀναγκαιότητα, δύναμη, ἐξουσία καὶ αἰτιότητα∙
οἱ ἀντιλήψεις μας γι’ αὐτὰ προέρχονται ἀπὸ τὸν κόσμο. Μόνο γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ἡ Χάρις
δὲν μπορεῖ νὰ τεθεῖ ὡς ἀντίθεση στὴν ἐλευθερία – συνδυάζεται μὲ τὴν ἐλευθερία. Ἀλλὰ
οἱ θεωρίες τῆς θεολογίας ἔχουν ὀρθολογικοποιήσει τὴ Χάρι καὶ ἔχουν ἀποδώσει ἀκόμα
καὶ σ’ αὐτὴν κοινωνιομορφικὸ χαρακτήρα.
Ἔτσι ὁ ἀθεϊσμός,
στὴν ὑψηλή του καὶ ὄχι στὴν ταπεινή του μορφή, μπορεῖ νὰ ἀποτελέσει διαλεκτικὴ ἀποκάθαρση
τῆς ἰδέας ποὺ ἔχει ὁ ἄνθρωπος γιὰ τὸν Θεό. Ὅταν οἱ ἄνθρωποι σηκώνουν ἐπανάσταση
κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἐξαιτίας τοῦ κακοῦ καὶ τῆς ἀδικίας στὸν κόσμο, μ’ αὐτὸ τοῦτο τὸ
γεγονὸς τῆς ἐξανάστασής τους προϋποθέτουν τὴν ὕπαρξη μιᾶς ὑψηλότερης ἀλήθειας,
δηλαδή, σὲ τελευταία ἀνάλυση, τοῦ Θεοῦ. Ἐπαναστατοῦν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ στὸ ὄνομα
τοῦ Θεοῦ∙ γιὰ χάρη τῆς ἀποκάθαρσης τῆς κατανόησης ποὺ ἔχουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὸν
Θεό, ἐπαναστατοῦν ἐνάντια σὲ μιὰν ἀντίληψη περὶ αὐτοῦ ποὺ ἔχει βρωμίσει ἀπὸ τὴ
βρῶμα αὐτοῦ τοῦ κόσμου. […]
Νικόλαος
Μπερντιάεφ, Δοκίμιο Ἐσχατολογικῆς Μεταφυσικῆς, εἰσαγωγή-μετάφραση-σχόλια Χρήστου
Μαλεβίτση, ἐκδ. IMAGO, Ἀθήνα
1984
Από τα καλύτερα βιβλία του Μπερντιάεφ που έχω διαβάσει. Αλλά και οι 10 (§) παράγραφοι της εισαγωγής του Χρ. Μαλεβίτση, (στη 2η έκδοση: ΠΑΡΟΥΣΙΑ) πραγματική όαση θρησκευτικοφιλοσοφικού στοχασμού!
ΑπάντησηΔιαγραφήΌντως. Για τον Μπερδιάγιεφ έχουν γραφτεί πολλά.Ο Μαλεβίτσης όμως είναι μία σπουδαία περίπτωση που αναμένει περαιτέρω ανάδειξη κατά τη γνώμη μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα συμφωνήσω: για τον Ν. Μπερδιάγιεφ έχουν γραφεί πολλά κι αξιόλογα. Και μένουν πολλά ακόμη να γραφούν. Η σκέψη του είναι ανεξάντλητη. Η σκέψη όμως Χρ. Μαλεβίτση, τα τελευταία χρόνια βρίσκει τους μελετητές της. Συστήνω: Τον Σύνδεσμο Φίλων του Χρήστου Μαλεβίτση, [http://www.malevitsis.gr/]. Το βιβλιαράκι του Μάριου Μπέγζου, Χρήστος Μαλεβίτσης. Η ζωή και το έργο του, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999. Κι εδώ αξιόλογες ομιλίες: [https://frear.gr/?p=23568]. Και, βέβαια, την έκδοση των Απάντων του από τις εκδόσεις Αρμός.
ΑπάντησηΔιαγραφή