«οὗτοι ὤφθησαν κενοὶ» - Σοφοκλέους Ἀντιγόνη

 

Νικηφόρος Λύτρας

    ΚΡΕΩΝ: Καὶ παρ’ ὅλα αὐτὰ τόλμησες νὰ παραβεῖς αὐτοὺς τοὺς νόμους;

ΑΝΤΙΓΟΝΗ: Ναί, γιατὶ δὲν ἦταν ὁ Δίας ποὺ διέταξε αὐτὰ σὲ μένα, οὔτε ἡ Δίκη ἡ συγκάτοικος τῶν θεῶν τοῦ κάτω κόσμου ὅρισε τέτοιους νόμους στοὺς ἀνθρώπους, οὔτε νόμιζα ὅτι ἔχουν τόση ἰσχὺ οἱ δικές σου διαταγές, ὥστε νὰ μπορεῖς ἐσύ
, μολονότι εἶσαι θνητός, νὰ ὑπερνικήσεις τοὺς ἄγραφους καὶ ἀπαρασάλευτους νόμους τῶν θεῶν. […] Γιὰ τὴν παράβαση αὐτῶν ἐγὼ δὲν εἶχα καμία διάθεση νὰ τιμωρηθῶ μπροστὰ στὸ δικαστήριο τῶν θεῶν, ἐπειδὴ φοβήθηκα τὴν ἔπαρση κάποιου ἀνθρώπου.

[…]

ΑΙΜΩΝ: Νὰ μὴν ἔχεις λοιπὸν στὸ νοῦ σου μόνον ἕνα τρόπο σκέψης, ὅτι τοῦτο εἶναι ὀρθό, ὅπως τὸ λὲς ἐσύ, καὶ τίποτε ἄλλο∙ γιατὶ ὅποιοι νομίζουν ὅτι ἢ αὐτοὶ μόνοι σκέπτονται ὀρθὰ ἢ ὅτι ἔχουν εὐφράδεια ἢ γενναιοψυχία, ποὺ δὲν ἔχει ἄλλος, αὐτοί, ὅταν ἀνοίξεις καὶ τοὺς δεῖς, συνήθως ἀποκαλύπτονται κενοὶ περιεχομένου. Ἀλλὰ ἕνας ἄνθρωπος, κι ἂν ἀκόμη εἶναι σοφός, δὲν εἶναι καθόλου ντροπὴ νὰ μαθαίνει πολλὰ καὶ νὰ μὴν εἶναι ὑπερβολικὰ πεισματάρης.

[…]

ΚΡΕΩΝ: Παίρνω ἄδικη ἀπόφαση λοιπόν, ἐπιδὴ σέβομαι τὴν ἐξουσία μου;

ΑΙΜΩΝ: (Ναι), γιατὶ δὲν σέβεσαι τὴν ἐξουσία σου, ὅταν καταπατεῖς τοὺς νόμους τῶν θεῶν.

[…]

ΑΝΤΙΓΟΝΗ: […] κρίθηκα ἔνοχη γιὰ ἀσέβεια δείχνοντας εὐσέβεια. […] Δέστε με, οἱ ἄρχοντες τῆς Θήβας, τὴ μόνη ποὺ ἀπέμεινα ἀπὸ τοὺς βασιλόπαιδες, τὶ παθαίνω καὶ ἀπὸ ποιοὺς ἄνδρες, ἐπειδὴ σεβάσθηκα τὶς ἀρχὲς τῆς εὐσέβειας.

[…]

ΧΟΡΟΣ: Ἡ φρόνηση εἶναι τὸ πιὸ σημαντικὸ στοιχεῖο τῆς εὐτυχίας. Πρέπει λοιπὸν νὰ μὴν ἀσεβοῦμε καθόλου ἀπέναντι στοὺς θεούς∙ οἱ καυχησιολογίες τῶν ἀλαζόνων, ἀφοῦ ὑποστοῦν μεγάλες ποινές, συνήθως διδάσκουν, πολὺ ἀργὰ δυστυχῶς, τὴ φρόνηση.

 

Σοφοκλής, Ἀντιγόνη, κείμενα-μτφρ.-σχόλια-ἑρμηνεία Ἰωάννης Μπάρμπας, ἐκδ. Ζῆτρος, Ἀθήνα 2001