«ὁ ἄνθρωπος ἂν δὲν γονατίσει δὲ μπορεῖ νὰ ζήσει»

σκηνὴ ἀπὸ τὴ Θυσία τοῦ Ἀντρέι Ταρκόφσκι

[…] ἡ ζωὴ χωρὶς Θεὸ εἶναι μαρτύριο∙ Κ’ ἐμεῖς καταριούμαστε ὅ,τι μᾶς φωτίζει, δίχως κἂν νὰ τὸ ξέρουμε. Καὶ γιὰ ποιὸ λόγο; Ὁ ἄνθρωπος ἂν δὲν γονατίσει δὲ μπορεῖ νὰ ζήσει∙ δὲ θὰ τὸ ὑπόφερε, κανεὶς ἄνθρωπος δὲ θά ’τανε ἱκανὸς γι’ αὐτό. Ἂν ἀπορρίψει τὸ Θεό, τότε θὰ γονατίσει μπροστὰ σ’ ἕνα ξύλινο εἴδωλο ἢ σὲ χρυσό, ἢ σὲ φανταστικό. Ὅλοι τους εἶναι εἰδωλολάτρες, κι ὄχι ἄθεοι, ἔτσι πρέπει νὰ τοὺς ὀνομάζουμε. Καὶ πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ μὴν ὑπάρχουν ἄθεοι; Ὑπάρχουν κι’ ἄθεοι, ναί, ὑπάρχουν καὶ μερικοὶ ποὺ εἶναι ἀληθινὰ ἄθεοι, μόνο ποὺ τοῦτοι δῶ εἶναι πολὺ φοβερώτεροι ἀπὸ τοὺς ἄλλους, γιατὶ παρουσιάζονται μὲ τ’ ὄνομα τοῦ Θεοῦ στὰ χείλη τους. […]

Φιοντὸρ Ντοστογιέφσκι, Ὁ ἔφηβος, μτφρ. Ἄρη Δικταίου, ἔκδ. Χρίστου Φ. Γιοβάνη, Ἀθῆναι