Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς - πλοῦτος: ὁ σφετερισμὸς τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ

Ἐὰν λοιπὸν κάποιος βλέπει τὸν λογισμό του νὰ ὀρέγεται πλοῦτο καὶ πολυκτημοσύνη, νὰ γνωρίζει ὅτι ὁ σαρκικὸς αὐτὸς λογισμὸς θὰ τὸν χωρίσει ἀπὸ τὸν σταυρωθέντα Χριστό. Πῶς λοιπὸν θὰ ἀρχίσει νὰ ἀνεβάζει τὸν ἑαυτό του στὸ ὕψος τοῦ Σταυροῦ; Ἐλπίζοντας στὸν Χριστό, τὸν χορηγὸ καὶ τροφέα τοῦ παντός, ἂς ἀπέχει ἀπὸ κάθε πορισμὸ ἀδικίας καὶ ἀπὸ τὸ δίκαιο εἰσόδημά του, χωρὶς νὰ προσκολλᾶται πολὺ σὲ αὐτό, ἂς τὸ χρησιμοποιεῖ καλῶς καθιστώντας ὅσο εἶναι δυνατὸ κοινωνοὺς σὲ αὐτὸ τοὺς φτωχούς.

(ὁμιλία ΙΑ´ εἰς τὸν τίμιον καὶ ζωοποιὸν Σταυρὸν)

Ὅταν λοιπὸν νηστεύεις καὶ τρέφεσαι μὲ ἐγκράτεια, νὰ μὴν ἀποθηκεύεις γιὰ αὔριο τὰ περισσεύματα, ἀλλὰ ὅπως ὁ Κύριος πτωχεύοντας μᾶς πλούτισε, ἔτσι κι ἐσὺ πεινώντας ἑκουσίως χόρτασε τὸν ἀκουσίως πεινασμένο. […] Ἐὰν δὲ δὲν θέλεις νὰ δώσεις τὰ δικά σου, τουλάχιστον ν’ ἀπέχεις ἀπὸ τὰ ξένα καὶ νὰ μὴν κατέχεις αὐτὰ ποὺ δὲν εἶναι δικά σου ἁρπάζοντας καὶ θησαυρίζοντας ἀδίκως ἀπὸ τοὺς φτωχότερους, γιὰ νὰ μὴν ἀκούσεις δικαίως ἀπὸ τὸν προφήτη· «ἐγὼ δὲν προτιμῶ αὐτὴ τὴ νηστεία», λέγει ὁ Κύριος, «οὔτε ἂν σκύβεις τὸ λαιμό σου θὰ γίνει ἀποδεκτὴ ἡ νηστεία σου, ἀλλὰ κατάργησε κάθε συμφωνία ἀδικίας, διάλυσε τοὺς δεσμοὺς τῶν βίαιων συναλλαγῶν, ἀκύρωσε κάθε ἄδικο συμβόλαιο· τότε τὸ φῶς σου θὰ λάμψει σὰν αὐγὴ κι ἡ θεραπεία σου γρήγορα θὰ ἀνατείλει, θὰ πορεύεται ἔμπροσθέν σου ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ θὰ σὲ περιβάλλει».

Ὲὰν λοιπὸν δὲν δίνεις ἀπὸ τὰ δικά σου στὸν φτωχὸ καὶ μάλιστα ἀπὸ τὸ περρίσσευμα, τουλάχιστον μὴν ἀποκτᾶς τὰ δικά σου σὲ βάρος τοῦ φτωχοῦ. […] Ὁ πλούσιος τοῦ ὁποίου καρποφόρησαν οἱ ἀγροὶ καὶ ὁ ἐνδεδυμένος πολυτελῶς καταδικάζονται δικαίως ὄχι γιατὶ ἀδίκησαν κάποιον ἀλλὰ ἐπειδὴ δὲν μετέδωσαν ἀπὸ ὅσα ἀπέκτησαν. Διότι τὰ πλούτη εἶναι κοινὰ ἀπὸ τὰ κοινὰ ταμεῖα τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ. Πῶς λοιπὸν δὲν εἶναι πλεονέκτης αὐτὸς ποὺ ἰδιοποιεῖται τὰ κοινά, ἔστω κι ἂν δὲν εἶναι σὰν ἐκεῖνον ποὺ σφετερίζεται φανερὰ τὰ ξένα;  […]

(ὁμιλία ΙΓ´ τῇ Πέμπτῃ Κυριακῇ τῶν νηστειῶν ἐν ᾗ καὶ περὶ ἐλεημοσύνης)

Αὐτοὶ ὅμως ποὺ πλουτίζουν καὶ εὐημεροῦν καὶ ἀπολαμβάνουν τὴν πρόσκαιρη δόξα καὶ γενικότερα ὅσοι ἐπιθυμοῦν τέτοιες καταστάσεις, θὰ περιπέσουν σὲ δεινότερα πάθη καὶ θὰ πέσουν σὲ δυσχερέστερες παγίδες τοῦ διαβόλου. Γιατὶ αὐτὸς ποὺ πλούτισε δὲν ἐγκαταλείπει τὴν ἐπιθυμία τοῦ πλουτισμοῦ ἀλλὰ μᾶλλον τὴν αὐξάνει ὀρεγόμενος περισσότερα ἀπὸ πρίν.Ἔτσι καὶ ὁ φιλήδονος καὶ ὁ φίλαρχος καὶ ὁ ἄσωτος καὶ ὁ ἀκόλαστος αὐξάνουν μᾶλλον τὶς ἐπιθυμίες τους καὶ δὲν τὶς ἀποβάλλουν. Οἱ δὲ ἄρχοντες καὶ οἱ ἀξιωματοῦχοι προσλαμβάνουν ἐπιπλέον καὶ δύναμη, γιὰ νὰ πραγματοποιοῦν ἀδικίες καὶ ἁμαρτίες. Γι’ αὐτὸ εἶναι δύσκολο στὸν ἄρχοντα νὰ σωθεῖ καὶ στὸν πλούσιο νὰ εἰσέλθει στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

(ὁμιλία ΙΕ´ ἐκφωνηθεῖσα τῇ Κυριακῇ τῶν Βαΐων)