Τὸ
τελετουργικὸ εἶναι σταθερό.
Ἡ σημαία
προηγεῖται, ὁ Ἄρης φιλάει τὸ χέρι τοῦ παπᾶ καὶ ζητάει τὴν ἄδεια τοῦ προέδρου
γιὰ νὰ μιλήσει στοὺς κατοίκους τῶν χωριῶν. Δὲν θίγει ποτὲ τὶς παραδόσεις καὶ τὸ
θρησκευτικὸ αἴσθημα τῶν χωρικῶν […]
Ἐκπληκτικὴ
ἀδυναμία δείχνει ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ὁ Ἄρης στοὺς γέρους καὶ στοὺς παπάδες· «τοὺς
παπάδες τῆς Ρούμελης, ποὺ ὁ Βελουχιώτης ἔδειχνε μιὰ παθολογικὴ ἀδυναμία ἀπέναντί
τους, ποὺ γινόταν σὰν ἄτακτο παιδὶ μπροστά τους» (Φ. Γρηγοριάδης: Ἀντάρτικο).
Ἂν δεῖ κάποιον
ρακένδυτο ἢ σκελετωμένο παπά, θυμώνει· μαλώνει τοὺς χωρικούς:
˗ Νὰ πληρώνετε
τὸν παπά σας. Πῶς θέλετε νά ’χετε παπὰ χωρὶς πληρωμή; Δὲν εἶναι διακονιάρης ὁ
παπάς… Εἶναι παπάς! […]
⃰⃰⃰ ⃰ ⃰
Εἶναι 24
Δεκεμβρίου, παραμονὴ Χριστουγέννων.
Τὰ Τοπόλιανα
δὲν διαθέτουν παπὰ καὶ ὁ Παπακουμπούρας προσφέρεται νὰ τελέσει λειτουργία.
Γέμισε ἡ ἐκκλησία χωρικοὺς καὶ ἀντάρτες. Ἀλλὰ οὔτε ἀριστερὸς ψάλτης ὑπῆρχε καὶ
ἐπιστρατεύτηκε ὁ Περικλής, ποὺ ἤξερε νὰ διαβάζει καὶ νὰ κρατάει στοιχειωδῶς τὸ
ἴσο. Πότε ὁ Παπακουμπούρας, πότε ὁ δεξιὸς ψάλτης τοῦ ψιθύριζαν τὴ σελίδα ποὺ
ἔπρεπε νὰ γυρίσει· σὲ λίγο στάθηκε δίπλα στὸν Περικλὴ καὶ ὁ Ἄρης καὶ ἔψαλαν
σεγόντο. Ἔγινε μιὰ ἐξαίσια λειτουργία, ποὺ θὰ ἔκανε τοὺς ζηλωτὲς τοῦ Κόμματος
νὰ κόψουν τὶς φλέβες τους. […]
Διονύσης
Χαριτόπουλος, Ἄρης, ὁ ἀρχηγὸς τῶν ἀτάκτων,
ἐκδ. Ἑλληνικὰ Γράμματα, Ἀθήνα 2003