Λέει ὁ Λαντάουερ τὸ 1915: «Ὁ σοσιαλισμὸς εἶναι ἡ ἀπόπειρα νὰ ὁδηγήσουμε τὴν κοινὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου σ’ ἕναν δεσμὸ κοινοῦ πνεύματος σὲ ἐλευθερία, δηλαδὴ σὲ θρησκεία». […]
Γιατὶ τὸ πνεύμα τῆς ἀλληλεγγύης μπορεῖ ἀληθινὰ νὰ παραμείνει ζωντανὸ μόνον ἐφ’ ὅσον ὑπάρχει ζωντανὴ σχέση μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων. […]
Σφάλλει, συνεπῶς, ὁ Κροπότκιν, ὅταν ἀποδίδει τὴν κατάρρευση τῶν πειραματικῶν κομμουνιστικῶν ἀποικιῶν στὸ γεγονὸς ὅτι «θεμελιώθηκαν σ’ ἕνα ἀνάβρυσμα θρησκευτικότητας, ἀντὶ νὰ θεωρήσουν τὴν κοινότητα ἁπλῶς ἕναν τρόπο κατανάλωσης καὶ παραγωγῆς τὸν ὁποῖο ἐπέβαλε ἡ οἰκονομία». Γιατὶ ἀκριβῶς ὅπου μιὰ ἀποικία γεννιέται ὡς ἔκφραση πραγματικῆς θρησκευτικῆς ἔξαρσης καὶ ὄχι ἁπλῶς ὡς ἐπισφαλὲς ὑποκατάστατο τῆς θρησκείας, καὶ ὅπου βλέπει τὴν ὕπαρξή της ὡς ἀπαρχὴ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ - αὐτὸ συνήθως ἐνισχύει τὴν ἀνθεκτικότητά της.
Μάρτιν Μπούμπερ,
Μονοπάτια στὴν οὐτοπία, μτφρ. Βασίλης Τομανᾶς, ἐκδ. Νησίδες