Ἀρχιμ. Νεκταρίου
Χατζημιχάλη, Αἱ περὶ ἰδιοκτησίας ἀπόψεις ἐν
τῇ Ἐκλησίᾳ κατὰ τοὺς πρώτους τρεῖς αἰῶνας, Πατριαρχικὸν Ἵδρυμα Πατερικῶν
Μελετῶν, Θεσσαλονίλκη 1972
νὰ ὑφάνουμε μαζὶ τὴν ἐξέγερση τῆς συνάντησης
Ἀρχιμ. Νεκταρίου
Χατζημιχάλη, Αἱ περὶ ἰδιοκτησίας ἀπόψεις ἐν
τῇ Ἐκλησίᾳ κατὰ τοὺς πρώτους τρεῖς αἰῶνας, Πατριαρχικὸν Ἵδρυμα Πατερικῶν
Μελετῶν, Θεσσαλονίλκη 1972
Οἱ συνάδελφοι προσπαθοῦν νὰ τὸν πλησιάσουν, νὰ γίνουν φίλοι του. Αὐτὸς ἀποφεύγει ὅσο μπορεῖ καὶ κρατάει τὸ κεφάλι χαμηλομένο. Κανεὶς δὲ θὰ μποροῦσε νὰ πεῖ πὼς τὸν εἶδε ποτὲ κατὰ πρόσωπο. Κι οὔτε ἔμαθε τὸ χρῶμα τῶν ματιῶν του.
Μ. Περάνθη, Ὁ Κοσμοκαλόγερος, Βιβλιοπωλεῖον τῆς «Ἐστίας»
P. Feyerabend
Ἡ ἐπιστήμη δὲν εἶναι προετοιμασμένη νὰ ἀποδεχτεῖ τὸ θεωρητικὸ πλουραλισμό ὡς βάση τῆς ἔρευνας. […] Οἱ ὁμοιότητες ἀνάμεσα στὸ μύθο καὶ τὴν ἐπιστήμη εἶναι πραγματικὰ ἐκπληκτικές. […]
Οἱ «πρωτόγονοι» στοχαστὲς εἶχαν βαθύτερη ἀντίληψη γιὰ τὴ φύση τῆς γνώσης ἀπὸ ὅ,τι οἱ «φωτισμένοι» φιλόσοφοι ἀντίπαλοί τους. Εἶναι λοιπὸν ἀναγκαῖο νὰ ἐπανεξετάσουμε τὴ στάση μας ἀπέναντι στὸ μύθο, τὴ θρησκεία, τὴ μαγεία, κι ὅλες τὶς ἰδέες ποὺ οἱ ὀρθολογιστὲς θὰ εὔχονταν νὰ ἐξαφανιστοῦν ἀπὸ προσώπου γῆς (χωρὶς νὰ ρίξουν οὔτε μία ματιά. Τυπικὴ ἀντίδραση ταμπού). […]
Κι ὅμως ἡ ἐπιστήμη δὲν ἔχει μεγαλύτερη σημασία ἀπὸ τὶς ἄλλες μορφὲς ζωῆς. […]
Σχεδὸν ὅλα τὰ ἐπιστημονικὰ μαθήματα εἶναι ὑποχρεωτικὰ στὰ σχολεῖα μας. Ἐνὼ οἱ γονεῖς ἑνὸς ἑξάχρονου μποροῦν νὰ ἀποφασίσουν ἂν θὰ διδαχτεῖ στοιχεῖα τοῦ προτεσταντισμοῦ ἢ τῆς ἑβραϊκῆς πίστης ἢ ἂν θὰ πάρει θρησκευτικὴ ἐκπαίδευση, δὲν ἔχουν παρόμοια ἐλευθερία ἐκλογῆς στὴν περίπτωση τῶν ἐπιστημῶν. Ἡ φυσική, ἡ ἀστρονομία, ἡ ἱστορία πρέπει νὰ μαθευτοῦν. Δὲν μποροῦν νὰ ἀντικαταταθοῦν ἀπὸ τὴ μαγεία, τὴν ἀστρολογία ἢ τὴ μελέτη τῶν θρύλων ἑνὸς τόπου. […]
Ὁ ἰσχυρισμὸς ὅτι δὲν ὑπάρχει γνώση ἔξω ἀπὸ τὴν ἐπιστήμη -extra scientiam nula salus (σημ. ἔξω ἀπὸ τὴν ἐπιστήμη δὲν ὑπάρχει σωτηρία)- δὲν εἶναι παρὰ ἕνα ἀκόμα βολικὸ παραμύθι. […]
Μιὰ ἐπιστήμη
ποὺ ἐπιμένει ὅτι κατέχει τὴ μόνη ὀρθὴ μέθοδο καὶ τὰ μόνα ἀποδεκτὰ ἀποτελέσματα
εἶναι ἰδεολογία καὶ πρέπει νὰ χωριστεῖ ἀπὸ τὸ κράτος καὶ ἰδιαιτέρως ἀπὸ τὴν ἐκπαιδευτικὴ
διαδικασία. Μπορεῖ κανεὶς νὰ τὴ διδάσκει, ἀλλὰ μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν ἀποφασίσει
νὰ ἀποκτήσουν αὐτὴ τὴ συγκεκριμένη προκατάληψη.
Paul Feyerabend, Ἐνάντια στὴ μέθοδο, γιὰ μιὰ ἀναρχικὴ θεωρία τῆς γνώσης, ἐκδ. Σύγχρονα Θέματα, Ἀθήνα 42006
![]() |
Νικόλαος Γύζης - Θλιβερὴ σκηνὴ |
Ἅγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον ΠΕ´
Γιὰ νὰ δοῦμε λοιπὸν ἂν οἱ φιλάργυροι εἶναι σὲ κάτι ἀνεκτότεροι ἀπὸ ἐκείνους. Καθόλου· ἀλλὰ εἶναι καὶ σὲ χειρότερη κατάσταση. Γιατὶ εἶναι αἰσχρότεροι ἀπὸ μύριους γυμνούς. Διότι εἶναι πολὺ καλύτερο νὰ εἶσαι γυμνὸς ἀπὸ ἐνδύματα, παρὰ νὰ περιφέρεσαι ἔχοντας ἐνδύματα ἀποκτηθέντα ἀπὸ πλεονεξία, ὅπως αὐτοὶ ποὺ διακατέχονται ἀπὸ τὴν ἱερὴ μανία τοῦ Διόνυσου. Διότι ὅπως ἐκεῖνοι φοροῦν μάσκες καὶ ἐνδύματα μαινόμενων, ἔτσι καὶ οἱ φιλάργυροι. Καὶ ὅπως ἡ γυμνότητα τῶν δαιμονισμένων ὀφείλεται στὴ μανία, ἔτσι καὶ τὴν περιβολὴ τῶν φιλάργυρων τὴν φτιάχνει ἡ μανία. Καὶ αὐτὴ ἡ περιβολὴ εἶναι ἐλεεινότερη τῆς γυμνότητας.
Καὶ αὐτὸ θὰ ἀποπειραθῶ ἐδῶ νὰ τὸ ἀποδείξω. Ποιὸς θὰ λέγαμε ὅτι ξεχωρίζει ἀνάμεσα στοὺς μαινόμενους; Αὐτὸς ποὺ καταξεσκίζε τὸν ἑαυτό του ἢ αὐτὸς ποὺ μαζὶ μὲ τὸν ἑαυτό του καταξεσκίζει καὶ ὅλους ὅσους συναντᾶ; Εἶναι ὁλοφάνερο, ὁ δεύτερος. Οἱ μαινόμενοι λοιπὸν γύμνωναν τοὺς ἑαυτούς τους, οἱ φιλάργυροι ὅποιον συναντοῦν. […]
Καὶ δὲν καταφεύγουν στὶς ἐρημιὲς (ὅπως οἱ δαιμονισμένοι). Μακάρι ὅμως νὰ κατέφευγαν ἐκεῖ καὶ νὰ μὴν καταδυνάστευαν τὶς πόλεις, ὥστε νὰ μποροῦν ὅσοι κατοικοῦν στὶς πόλεις νὰ ζοῦν μὲ ἀσφάλεια. Τώρα ὅμως καὶ σ’ αὐτὸ εἶναι πιὸ ἀφόρητοι ἀπὸ τοὺς διαμονισμένους, γιατὶ καὶ στὶς πόλεις κάνουν αὐτὰ ποὺ οἱ δαιμονισμένοι κάνουν στὶς ἐρημιές μεταβάλλοντας τὶς πόλεις σὲ ἐρήμους· καὶ καθὼς στὴν ἔρημο δὲν ὑπάρχει κανεὶς τοὺς ἐμποδίσει, ἔτσι ἁρπάζουν τὰ ὑπάρχοντα ὅλων.
Ἀλλὰ δὲν χτυποὺν μὲ πέτρες ὅσους συναντοῦν. Καὶ τὶ μ’ αὐτό; Διότι ἀπὸ τὶς πέτρες εἶναι εὔκολο νὰ φυλαχθεῖ κανείς. Τὰ τραύματα ὅμως ποὺ προκαλοῦν οἱ πλεονέκτες στοὺς ταλαιπωρημένους φτωχοὺς μὲ χαρτὶ καὶ μὲ μελάνι συντάσσοντας γραμμάτια γεμάτα ἀπὸ μύριες ὅσες πληγές, ποιὸς θὰ μποροῦσε εὔκολα νὰ φυλαχτεῖ ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ θὰ πέσουν στὰ χέρια τους; […]
Ἁγίου Ἰωάννου
τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία ΠΑ´ εἰς τὸ κατὰ
Ματθαῖον Εὐαγγέλιον
Simone Weil, Ἐκλογὴ ἀπὸ τὸ ἔργο της, μτφρ. Βασιλικὴ Τριανταφύλλου, ἐκδόσεις Μήνυμα,