Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2025

Ὁ Ἀναστάσιος τῆς ἐξέγερσης

 




Ὁ Ἀναστάσιος Γιαννουλᾶτος μαζὶ μὲ τὸν πατέρα Γεώργιο Πυρουνάκη καὶ τὸν διάκονο Τιμόθεο Λαγουδάκη θὰ σταθεῖ στὸ πλευρὸ τῶν συλληφθέντων φοιτητῶν τῆς ἐξέγερσης τῆς Νομικῆς, μαζὶ μὲ τοὺς γονεῖς τους τοὺς ἐπισκέπτεται στὸ ΕΑΤ-ΕΣΑ καὶ τοὺς συμπαρίσταται. Στὴ συγκέντρωση τῆς Νομικῆς ὁμάδα φοιτητῶν τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἦσαν καὶ μερικοὶ κληρικοί, δίνει ψήφισμα συμπαράστασης, τὸ ὁποῖο καὶ διαβάζεται στοὺς συγκεντρωμένους. Στὸ ψήφισμα ἀναφέρεται: «Ἀδέρφια. Τολμοῦμε νὰ σᾶς ἀποκαλοῦμε ἀδέρφια, γιατὶ ὅλοι εἴμεθα βαπτισμένοι εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἔχουμε τὸ ἴδιο ἑλληνικὸ αἷμα ὅλοι μας καὶ ἀνήκομε ὅλοι στὴ φοιτητικὴ οἰκογένεια. Πάσχομε καὶ ὑποφέρομε κι ἐμεῖς μαζί σας, γιατὶ "εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη." Σὰν μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι καταφρονητὴς τῶν δυνατῶν καὶ ὑπερασπιστὴς τῶν ἀδυνάτων, Θεολόγοι, ἐπιστήμονες, αὐριανοὶ ποιμένες σας, ἔχομε καθῆκον ἀπὸ τὸν Θεὸν νὰ πάρωμεν θέσιν σὲ ὅ,τι τὶς τελευταῖες μέρες συμβαίνει στὸν πανεπιστημιακὸ χῶρο. Διὰ τοῦτο:

1.      Καταδικάζομε κάθε βία  ἐνάντια στὸ φοιτητικὸ κίνημα.

2.      Συμπαριστάμεθα εἰς τὰ δίκαια αἰτήματά σας καὶ ὅλου τοῦ φοιτητικοῦ κόσμου.

3.      Ζητᾶμε τὴν κατάργηση τοῦ Ν.Δ. 1347/73 καὶ τὴν ἐπιστροφὴν τῶν ἀδελφῶν μας φοιτητῶν. Καὶ τὴν κατάργησιν ὅλων τῶν διαταγμάτων ποὺ θίγουν τοὺς φοιτητάς.

4.      Προτείνουμε τὸ διάλογο, σὰν τὸ μόνο μέσο γιὰ τὴ λύσι τῶν φοιτητικῶν προβλημάτων.

5.      Κάνομε ἔκκληση γιὰ στάση ἀγάπης σὲ κάθε βία».


Ἀνδρέα Χ. Ἀργυρόπουλου, Χριστιανοὶ καὶ πολιτικὴ δράση κατὰ τὴν περίοδο ταῆς δικτατορίας, ἐκδ. Ψηφίδα


Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2025

λόγος προφητικὸς

 


Ὁ σεβασμὸς πρὸς τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀντικαταστάθηκε ἀπὸ τὴ δεσποτεία ἀπρόσωπων θεσμῶν καὶ δυνάμεων. Ὁ τονισμὸς τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου ὑποχώρησε δίνοντας τὴν ἔμφαση στὴν ἀπόλυτη ἐλευθερία τῆς ἀγορᾶς. Ἔτσι, ἀπὸ κοινωνία ἐλεύθερων προσώπων φθάσαμε στὸ σημεῖο ὁλόκληροι λαοὶ νὰ γίνονται ὑποψήφιοι δοῦλοι ἀπρόσωπων ὁμάδων, ἀνωνύμων ἐμπόρων τοῦ χρήματος ποὺ ρυθμίζουν βασικὰ τὶς οἰκονομίες τῶν λαῶν. […] Στὴν ὁδυνηρὴ αὐτὴν οἰκονομικὴ κρίση, ἡ Ἐκλησία δὲν μπορεῖ νὰ μείνει ἁπλὸς θεατής. Εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ ἀρθρώσει μὲ σθένος λόγο προφητικό, πρὸς τρεῖς κατευθύνσεις:

1.      Σθεναρὴ κριτικὴ στὰ μέλη τῶν Ἐκκλησιῶν μας γιὰ τὴν ἀσυνεπῆ πρὸς τὶς ἀρχὲς τοῦ Εὐαγγελίου στάση. Γιὰ τή, μικρὴ ἢ μεγάλη, συμμετοχὴ στὴν ἀδικία καὶ τὴ διαφθορά.

2.      […] Ἡ νοοτροπία ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ ἀφέντης τῆς κτίσεως καὶ ἄρα δικαιοῦται νὰ καταχρᾶται τὸ φυσικὸ περιβάλλον, δὲν εἶναι, ἀπὸ Ὀρθόδοξης ἀπόψεως, ἁπλῶς λανθασμένη· εἶναι ἁμαρτία.

3.      […] Οἱ Ἐκκλησίες στὶς πλούσιες κοινωνίες δὲν δικαιοῦνται νὰ σιωποῦν -κάποτε καὶ νὰ συμπλέουν- καὶ νὰ ἀφήνουν νὰ δεσπόζουν ὑπεροπτικὲς φωνὲς ποὺ νὰ προσβάλλουν τοὺς εὑρισκομένους σὲ δοκιμασία λαούς.

 

Ἀναστασίου, ἀρχιεπ. Τιράνων, Δυρραχίου καὶ πάσης Ἀλβανίας, Ἐγρήγορση, ἐκδ. Ἐν πλῷ

Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2025

φορώντας τὴ δικαιοσύνη

 


Δὲν ἔφαγες τὸ ψωμί σου μόνος ἀλλὰ μὲ ἀφθονία μετέδωσες ἀπὸ αὐτὸ στὰ ὀρφανὰ καὶ τὰ φρόντισες ἀπὸ μικρὰ ὡς πατέρας καὶ ἀπὸ τὴ βρεφικὴ ἡλικία τους τὰ ὁδήγησες στὴ δικαιοσύνη. Δὲν προσπέρασες γυμνοὺς ποὺ πεθαίνουν χωρὶς νὰ τοὺς ντύσεις. Ὅλοι οἱ ἀδύναμοι σὲ εὐλόγησαν, γιατὶ τοὺς ὤμους τους ζέστανες μὲ τὸ μαλλὶ τῶν ἀμνῶν σου. Δὲν ἔθαψες τὸν πλοῦτο σου στὸ χῶμα γιὰ τὴν ἀτομική σου ἀπόλαυση, ἀλλὰ τὸν ἔστειλες στὸν οὐρανὸ ὡς προάγγελο γιὰ νὰ ἑτοιμάσει τὴν ψυχή σου. Δὲν ἐξαπατήθηκες ὥστε νὰ προσκολληθεῖ ἡ καρδιά σου ἀπὸ τὸν πλοῦτο ποὺ φθείρεται καὶ παρέρχεται. […] Δὲν ἅπλωσες τὰ χέρια σου σὲ δῶρα ἄδικα, ἔσωσες τὸν φτωχὸ ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ ἐκμεταλλευτῆ του καὶ ἔκλαψες γιὰ κάθε ἀδύνατο καὶ στέναξες βλέποντας ἄνθρωπο ἐνδεῆ. Βοήθησες ὀρφανὰ ποὺ δὲν εἶχαν βοηθό, στόματα χηρῶν σὲ εὐλόγησαν. Ἐνδύθηκες τὴ δικαιοσύνη καὶ φόρεσες τὴ δίκαιη κρίση σὰν ροῦχο. Ἔγινες τὸ μάτι τῶν τυφλῶν, τὸ πόδι τῶν χωλῶν καὶ ὁ πατέρας τῶν ἀδυνάτων. Συνέτριψες τὶς μυλόπετρες τῶν αδίκων καὶ ἀπέσπασες μέσα ἀπὸ τὰ δόντια τους ὅ,τι εἶχαν ἁρπάξει. Καὶ γιὰ νὰ μιλήσω μὲ συντομία, διατρέφεις πεινασμένους, ξεδιψᾶς διψασμένους, φιλοξενεῖς ξένους καὶ γυμνοὺς ντύνεις καὶ ἀσθενεῖς ἐπισκέπτεσαι καὶ στὶς φυλακὲς ὑπηρετεῖς καί, καλύτερα, μὲ ὅλα αὐτὰ τὸν Θεὸ εὐαρεστεῖς χάριν τοῦ ὁποίου ἔκρινες προτιμότερο νὰ ἐπαρκεῖς σὲ ὅλα αὐτά.

                                                                      ἁγ. Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Ἐπιστολὴ πρὸς Γεώργιον Α´

Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2025

ἄναρχη Βασιλεία



[…] ὅταν ὁ Ἰησοῦς εἶπε ὅτι ἡ βασιλεία του δὲν εἶναι ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμο, δὲν κατανοήθηκε ἀπὸ τὸν Πιλάτο ἢ ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους ἢ ἀπὸ τοὺς πρώτους ὁπαδούς του ὅτι μιλοῦσε γιὰ τὴ μετὰ θάνατον ζωὴ ἢ γιὰ κάποια ἀφηρημένη πνευματικὴ ἀλήθεια. Μὲ βάση τὴ θανατηφόρα ἀντίδραση στὸν Ἰησοῦ (καὶ τὶς πρῶτες ἀντιδράσεις στὸ κίνημα τοῦ Ἰησοῦ), ἡ «Βασιλεία τοῦ Θεοῦ» κατανοήθηκε ὡς πρόκληση γιὰ τὸν Καίσαρα καὶ τὴ βασιλεία του. Τὰ δύο βασίλειά τους συγκρούστηκαν. […]

Ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸ φανταστοῦμε αὐτό, θὰ πρέπει νὰ ἀναγνωρίσουμε ὅτι βασιλεία τοῦ Ἰησοῦ δὲν εἶναι τὸ εἶδος ποὺ κρατᾶ κανεὶς μὲ μιὰ σιδερένια γροθιά. Ἀντίθετα, εἶναι μιὰ ἀβασίλευτη βασιλεία. Ἀνεξαρτήτως τῶν εἰκασιῶν μας γιὰ τὸν Θεό, δὲν εἶμαι σίγουρος ὅτι Θεὸς ἐνδιαφέρεται οὔτε γιὰ τὴν ἱεραρχία οὔτε γιὰ τὸν ἔλεγχο. Γιατὶ ἐκεῖ ποὺ Πρόεδρος τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν ἐπιμένει στὴν αὔξηση στρατευμάτων, Ἰησοῦς καλεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ἀγαποῦν τοὺς ἐχθρούς τους. Ἐκεῖ ποὺ οἱ δικτάτορες ἐπιδιώκουν νὰ ἐξασφαλίσουν τὴ δική τους ἐξουσία καὶ τὸ κύρος, Ἰησοῦς ζητᾶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὑπηρετοῦν ἕνας τὸν ἄλλον καὶ νὰ θυσιάζουν τὴ ζωή τους γιὰ φίλους. Ἐπειδὴ Ἰησοῦς εἶναι (ὅπως πιστεύουν οἱ Χριστιανοί) πιὸ ἀληθινὴ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, τότε καθορίζει γιὰ μᾶς πῶς μοιάζει βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Οἱ κοινωνικές, οἰκονομικές, πολιτικὲς καὶ θρησκευτικὲς ἀνατροπὲς μιᾶς τέτοιας ἀκυβερνησίας εἶναι σχεδὸν ἀτελείωτεςεἰρήνη ἀντὶ γιὰ πόλεμο, ἀπελευθέρωση ἀντὶ γιὰ ἐκμετάλλευση, θυσία ἀντὶ γιὰ ὑποταγή, ἔλεος ἀντὶ γιὰ ἐκδίκηση, φροντίδα γιὰ τοὺς εὐάλωτους ἀντὶ γιὰ προνόμια γιὰ τοὺς ἰσχυρούς, γενναιοδωρία ἀντὶ γιὰ ἀπληστία, ἀποδοχὴ ἀντὶ γιὰ ἀποκλεισμό.

Ἰησοῦς καλεῖ σὲ μιὰ ἀναρχία ἀγάπης. Μιὰ μὴ βασιλεία,  τῆς ὁποίας εἶναι ὁ μὴ βασιλιάς.

Mark Van Steenwyk, That Holy anarchist, Reflections on christianity and anarchism 


Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2024

Τριαδικότητα καὶ κοινωνικὴ ἀπελευθέρωση

 

Ὀλιβιὲ Κλεμάν: […] νομίζω ὅτι ἡ τραγωδία τοῦ Χριστιανισμοῦ ἦταν ὅτι ἔχασε τὴ μυστηριακὴ διάστση τοῦ κοινωνικοῦ. Στοὺς δύο πρώτους αἰῶνες τῆς Ἐκκλησίας, ἡ κοινωνικὴ διάσταση ἦταν σὰν ἕνα «μυστήριο τοῦ ἀδελφοῦ».

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀσχολήθηκαν πολὺ μὲ τὸ κοινωνικὸ πρόβλημα χωρὶς νὰ ἀπολυτοποιοῦν τὸ κοινωνικό, ἀλλὰ βλέποντάς το σὰν μιὰ πτυχὴ τῆς ἀγάπης ποὺ πρέπει νὰ ἔχει ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο.

Τὸ πρόβλημα ὅμως εἶναι γιατὶ ἐμφανίστηκε ὁ ἄθεος σοσιαλισμός; ἀκριβῶς γιατὶ οἱ χριστιανοὶ ἔχασαν τὴν ἔννοια τοῦ «μυστηρίου τοῦ ἀδελφοῦ», δίνοντας τὴ δυνατόττα νὰ ἐμφανιστοῦν οἱ Σοσιαλιστὲς καὶ οἱ Κομμουνιστὲς καὶ νὰ ἀπολθυτοποιήσουν τὸ κοινωνικὸ μέρος, μὲ τὶς γνωστὲς συνέπειες. […]

Ἐρώτηση: Ὑπάρχουν ἀναρχικοὶ ποὺ ἀντιδροῦν στὸ σημερινὸ ἀπρόσωπο καὶ ἀνέραστο κοινωνικὸ κατεστημένο. Μποροῦν οἱ ἀντιδράσεις αὐτὲς νὰ ἰδωθοῦν μέσα ἀπὸ μιὰ Ὀρθόδοξη ἀντίληψη τῆς ζωῆς;

Ὀλιβιὲ Κλεμάν: Θὰ ἔλεγα πὼς ναί ἀλλὰ ἐν μέρει. Μὲ τὸν ὅρο ἡ ἀναρχία νὰ μὴ πέφτει σὲ ἕνα συνηθισμένο σὲ ὅλους μας σφάλμα, ποὺ εἶναι μεγάλος πειρασμός: τὸ μίσος καὶ τὴν καταστροφή. Νὰ γίνει δηλαδὴ κατανοητὸ ὅτι οἱ ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ συμβιώσουν σὲ μιὰ κοινωνία παρὰ μόνο μὲ τὴν ἀγάπη. Ὄχι ἀγάπη μὲ τὴ συναισθηματικὴ ἔννοια
, ἀλλὰ μὲ μιὰ ἔννοια θεολογικὴ-ὀντολογική. Τὴ βεβαιότητας ὅτι στὴν πραγματικότητα ὑπάρχει ἕνας μόνον ἄνθρωπος μὲ πλῆθος προσώπων.

Αὐτὸ ποὺ μοῦ ἔκανε ἐντύπωση τὸ Μάη τοῦ ’68 εἶναι ἡ ἀντίθεση ἀνάμεσα στὶς μαῦρες (ἀναρχικοὶ) καὶ τὶς κόκκινες σημαῖες (κομμουνιστὲς). […] Τὸ κόκκινο λοιπὸν ἀναζητεῖ τὴν ἑνότητα, μέσα ὅμως ἀπὸ τὴν παραγνώριση τοῦ προσώπου. Τὸ μαῦρο ἀναζητεῖ τὸ πρόσωπο, μέσα ὅμως ἀπὸ τὴν αὐθαιρεσία τοῦ ἀτόμου. Ἡ μόνη ἀπάντηση σ’ αὐτὰ εἶναι τὸ μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδας.

 

Ὀλιβιὲ Κλεμάν, Ὀρθοδοξία καὶ πολιτική, ἐκδ. Μήνυμα, 1985

 

 

Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024

ἡ τρέλα τῆς ἐνανθρώπησης

 


ΜΠΑΡΙΟΝΑ:  (Μόνος) Ἕνας θεὸς στὸ σῶμα ἑνὸς ἀνθρώπου! Τὶ παραμύθι! Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ γίνει κανένας ἄνθρωπος θεός. Οἱ θεοὶ ζοῦν στὸν οὐρανὸ κι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν εὐχαρίστησή τους. Ἂν ποτὲ τοὺς ἐρχόταν ἡ ἐπιθυμία νὰ κατέβουν στὴ γῆ, θὰ ἔπαιρναν κάποια φωτεινὴ καὶ φευγαλέα ὄψη σὰν κάποιο πορφυρὸ σύννεφο ἢ μιὰ ἀστραπή. Ἕνας θεὸς θὰ μετουσιωνόταν ποτὲ σὲ ἄνθρωπο; Τὸ πολὺ πολὺ νὰ κοιτοῦσε ἐκστατικά, μέσα ἀπὸ τὸ μεγαλεῖο τῆς δόξας του, τὶς ψεῖρες ποὺ τρέχουν στὴ γερασμένη κρούστα τῆς γῆς καὶ τὴ λερώνουν μὲ τὰ περιττώματά τους, καὶ νὰ ἔλεγε: «Θὰ ἤθελα ἄραγε νὰ εἶμαι ἕνα ἀπὸ αὐτὰ τὰ σκουλήκια;» Ἀφῆστε με νὰ γελάσω. Ἕνας θεὸς θὰ καθυποβαλλόταν σὲ ἀνθρώπινη γέννηση, θὰ ζοῦσε ἐπὶ ἐννέα μῆνες μέσα σὲ ματωμένα σπλάχνα; […] Ἂν μποροῦσε ἕνας θεὸς νὰ γίνει ἄνθρωπος γιὰ μένα, θὰ τὸν ἀγαποῦσα καὶ θ’ ἀπέρριπτα ὅλους τοὺς ἄλλους. Θὰ ὑπῆρχε κάτι σὰν δεσμὸς αἵματος ἀνάμεσα σὲ μένα καὶ σ’ ἐκεῖνον. Θὰ προσπαθοῦσα στὸ ὑπόλοιπο, τὸ λίγο τῆς ζωῆς μου ποὺ μοῦ ἀπομένει, νὰ τοῦ ἀποδείξω τὴν εὐγνωμοσύνη μου. Ὁ Μπαριονὰ δὲν εἶναι ἀχάριστος. Ὅμως, ποιὸς θεὸς θὰ ἦταν τόσο τρελός, ὥστε νὰ κάνει κάτι τέτοιο; Σίγουρα ὄχι ὁ δικός μας. Πάντοτε ἔδειχνε νὰ κρατᾶ τὶς ἀποστάσεις. […] Ἕνας θεός-ἄνθρωπος, ἕνας θεὸς φτιαγμένος ἀπὸ τὴ δική μας εὐτελῆ σάρκα. Ποιὸς θεὸς θὰ δεχόταν τὴν πικρὴ γεύση ποὺ ὑπάρχει στὰ χείλη μας ὅταν αἰσθανόμαστε τὴν ἐγκατάλειψη; Ποιὸς θεὸς θὰ δεχόταν ἐξαρχῆς νὰ ὑποφέρει ὅσα ἐγὼ ὑποφέρω σήμερα; Ἐλᾶτε, τώρα, αὐτὸ εἶναι τρέλα.

 


Ζάν - Πὼλ Σάρτρ, Μπαριονὰ ἢ γιὸς τῆς βροντῆς, μτφρ. Ἐλίνα Νταραγκλίτσα, ἐκδ. Αἰγόκερως 2008