ἐξημέρωση καὶ ἔλεγχος

 

    […] Στὸ Ἒλ Σαλβαδὸρ οἱ Ἱησουΐτες ἔκαναν μιὰ σύσκεψη γιὰ νὰ ἀνακεφαλαιώσουν τὴν κατάσταση στὴν Κεντρικὴ Ἀμερική. Καὶ εἶπαν πὼς ὑπάρχουν δύο ὄψεις τῆς τρομοκρατίας: ἡ μία εἶναι τὸ χαμηλὸ ἐπίπεδο τῆς τρομοκρατίας ποὺ ὑπάρχει πάντα π.χ. μιὰ πολιτικὴ δολοφονία ποῦ καὶ ποῦ γιὰ νὰ ὑπενθυμίζει: «μὴν ξεχνᾶτε πὼς εἴμαστε ἐδῶ κι ἂς μὴ φαινόμαστε πολύ». Αὐτὴ εἶναι ἡ στενὴ ὄψη τῆς τρομοκρατίας.

Μετὰ ὑπάρχει ἡ βαθύτερή της ὄψη, ποὺ καλλιεργεῖται γιὰ καιρὸ καὶ ἐξημερώνει τοὺς ἀνθρώπους. Τοὺς κάνει νὰ ἐσωτερικεύουν τὴ γνώση ὅτι ὑπάρχουν στενὰ ὅρια σ’ αὐτὰ ποὺ ἐπιτρέπεται νὰ κάνουν κι ἂν ξεπεράσουν τὰ ὅρια, θὰ ἔχουν πολὺ σοβαρὰ προβλήματα […]. Ὅταν αὐτὴ ἡ γνώση μπεῖ μέσα στὸν ψυχισμὸ τῶν ἀνθρώπων, τότε, ὅπως λένε, ἔχουν ἐξημερωθεῖ καὶ οἱ ἰσχυροὶ μποροῦν νὰ κάνουν ἐκλογὲς χωρὶς καμιὰ ἀνησυχία. Γιατὶ ὁ κόσμος ἔχει καταλάβει πὼς δὲν ἔχει καμία ἐκλογή. Κι αὐτὸ συμβαίνει σὲ μεγάλο μέρος τοῦ Τρίτου Κόσμου.

Στὶς εὔπορες χῶρες συμβαίνουν ἄλλα παράλληλα πράγματα. Κι ὅλα εἶναι ἐναντίον τῆς παράδοσης τῆς ἐλεύθερης βούλησης. Στὶς δικές μας, τὶς πιὸ ἐλεύθερες κοινωνίες, ἰσχύει ὁ ἔλεγχος τῆς κοινῆς γνώμης πιὸ πολὺ ἀπὸ τὴ βία. Ἔτσι ἐλέγχεται ὁ λαός. […]

 

Νόαμ Τσόμσκι, ἀπὸ τὴν ἐκπομπὴ τῆς ΕΡΤ1 Στὰ μονοπάτια τῆς σκέψης